Tàu thăm dò sao Hỏa của NASA, Curiosity, đã trải qua 4000 sol trên sao Hỏa. Mặc dù phải đối mặt với bụi, gió và sự hao mòn theo thời gian, tàu thăm dò vẫn hoạt động tốt. Tuy nhiên, những bức ảnh chúng ta thấy từ sao Hỏa không chỉ được chụp tự động. Năm 2024, khi chúng ta bước vào một năm mới, hãy cùng khám phá hậu trường chụp ảnh không gian và sao Hỏa.
© NASA
Camera điều hướng trên Curiosity, ngày Sol 4039
Đơn vị thời gian sử dụng trong quan sát là Sol
Ngày trên sao Hỏa được đo bằng đơn vị gọi là Sol. Trong khi một ngày trên Trái Đất là 24 giờ, thì một Sol trên sao Hỏa dài khoảng 24 giờ 39 phút, dài hơn khoảng 40 phút so với ngày Trái Đất. Ngoài ra, một năm trên sao Hỏa kéo dài 687 ngày, gần gấp đôi so với Trái Đất. Từ khi hạ cánh lên sao Hỏa vào tháng 8 năm 2012, 4000 Sol tương đương với khoảng 11 năm trên Trái Đất. NASA tải lên các bức ảnh theo ngày Sol như một cuốn nhật ký ảnh, ghi lại các sự kiện trong quá trình thăm dò, hãy xem qua nhé.
Ảnh từ tàu thăm dò sao Hỏa không được chụp tự động
Ảnh chụp từ tàu thăm dò sao Hỏa không chỉ là công việc "bấm máy" đơn thuần. Một nhóm kỹ sư và nhà khoa học gọi là Payload Uplink Lead (PUL) điều khiển camera của tàu thăm dò thông qua các lệnh từ Trái Đất. Mặc dù có vẻ như ảnh từ sao Hỏa được chụp tự động, nhưng thực tế là có "nhiếp ảnh gia" trên Trái Đất lập kế hoạch chi tiết. Ví dụ, bà Elaina McCartney, từng làm việc tại Đại học Cornell, là người đã chụp nhiều ảnh sao Hỏa nhất với tư cách là PUL. Để chụp một bức ảnh, cần viết lệnh, kiểm tra, đảm bảo an toàn và thực hiện uplink, và cần sự phê duyệt của họ.
Công việc chụp ảnh của PUL giống như làm việc nhóm trong một studio ảnh trên Trái Đất, nhưng studio đó ở rất xa, trên sao Hỏa. Sự khéo léo của các chuyên gia chụp ảnh mà không cần đến hiện trường, dựa vào giả thuyết và trí tưởng tượng, thật đáng kinh ngạc.
© NASA
Camera điều hướng trên Curiosity, ngày Sol 4041
Ảnh chứa đựng góc nhìn thẩm mỹ của các nhà khoa học
Tất nhiên, vì con người đảm nhận việc chụp ảnh, nên các yếu tố thẩm mỹ như ánh sáng và bố cục cũng được phản ánh tự nhiên trong ảnh. Những bức ảnh chụp hoàng hôn và thiên thể trên sao Hỏa với góc nhìn thẩm mỹ của các nhà khoa học sẽ trông như thế nào? Nhìn từ góc độ này, ảnh từ sao Hỏa càng trở nên sâu sắc hơn.
Không chỉ giới hạn trong nghiên cứu khoa học, ảnh từ tàu thăm dò sao Hỏa còn có vai trò truyền tải vẻ đẹp của hành tinh xa xôi đến Trái Đất. Sự tò mò của con người có thể nảy sinh từ việc tìm kiếm cái đẹp, và khoa học cùng công nghệ phát triển nhờ ánh sáng đó.
© NASA
Camera điều hướng trên Curiosity, ngày Sol 4044
Đằng sau những bức ảnh từ sao Hỏa là một đội ngũ các nhà khoa học và kỹ sư nhiệt huyết, nhờ nỗ lực của họ mà chúng ta có thể thấy những tầm nhìn chưa từng thấy. Khi nhìn vào ảnh vũ trụ, hãy nhớ đến công việc phức tạp và đam mê đằng sau đó. Nó sẽ là gia vị làm sâu sắc thêm bối cảnh của mỗi bức ảnh.
